Kurkuma

Kurkuma, ook wel bekend onder de namen geelwortel en koenjit, is een specerij die gewonnen wordt uit de plant Curcuma Longa. Kurkuma is afkomstig van dezelfde familie als gember. Aan kurkuma worden allerlei ‘heilzame eigenschapen’ toegedicht. Zo zou het onder andere helpen bij: ontstekingen, artritis, wonden en zelfs sommige vormen van kanker en dementie. Als specerij wordt het in de keuken onder andere gebruikt om kerriepoeder te maken, maar ook vaak als kleurstof (gele kleur, die nooit meer uit je kleding verdwijnt). Welke toepassingen heeft kurkuma nog meer? En hoe kan je het in je voedingsschema verwerken? Dat zal ik in deze blog gaan toelichten! 

Kurkuma vindt zijn oorsprong onder andere in India. Daar komen wel meer dan 40 verschillende soorten voor! Verder groeit kurkuma voornamelijk in Aziatische landen zoals: China, Thailand, Maleisië en Indonesië.  
Kurkuma wordt gemaakt van de wortel van de plant en heeft een felle, gele kleur vergelijkbaar met saffraan. De wortel wordt gedroogd, geschild en vervolgens gemalen tot poeder.  
In India gebruiken ze kurkuma al vele generaties lang als medicijn. Ze gebruiken het onder andere om het helingsproces van wonden te versnellen en als detox-middel om zware metalen uit het lichaam te verwijderen. Voor het helen van wonden wordt het op de huid aangebracht en als detox-middel wordt de poeder geconsumeerd.  
Vandaag de dag wordt kurkuma voornamelijk gebruikt als specerij in gerechten, sauzen en producten. Denk hierbij aan: kerriepoeder, currysaus, tajines, couscous, nasi etc. Ook als kleurstof wordt het regelmatig gebruikt. Voorbeelden hiervan zijn: rijst, zuivelproducten, cakes en zelfs als inkt.  

Wat zegt de wetenschap over kurkuma?  
Er zijn meerdere studies gedaan naar de werking van kurkuma op het lichaam. De werkzame stof in kurkuma noem je curcumine. Curcumine zou dus zorgen voor de heilzame werking van kurkuma. Uit meerder onderzoeken is naar voren gekomen dat curcumine een sterk ontstekingsremmend effect heeft. Dit helpt dus bij de heling van wonden, maar kan ook bijvoorbeeld helpen bij artritis (gewrichtspijn). In een van de studies werd gesuggereerd dat curcumine zelfs effectiever is in het bestrijden van gewrichtspijn dan Ibuprofen, maar dan zonder de gezondheidsrisico's.  
Ook zijn er aanwijzingen gevonden dat curcumine als een sterk antioxidant optreedt. Antioxidanten zijn een soort bescherming voor je lichaam tegen giftige stoffen die je cellen en weefsels aanvallen.  
Aan zwarte peper worden vergelijkbare eigenschappen toegedicht als aan kurkuma. De combinatie van kurkuma en zwarte peper kan potentieel een nog sterkere werking hebben. Zo zou zwarte peper er ook voor zorgen dat curcumine beter wordt opgenomen in het lichaam. Dit wordt echter nog volop onderzocht. Nog niet alle gezondheidsclaims over kurkuma zijn hard te maken. Echter, de resultaten van de gedane onderzoeken geven al meer dan genoeg redenen om kurkuma aan je voedingsschema toe te voegen! 

Het gebruik van kurkuma kan op meerdere manieren. Uiteraard kan je het als specerij aan je eten toevoegen. Ik gebruik het zelf heel graag in de keuken. Vooral de combinatie met rijst is aan te raden!  
Als je echter optimaal van de gezondheidsvoordelen wilt profiteren, of last hebt van artritis, kan je beter een supplement gebruiken. Daarin is de concentratie van curcumine veel hoger dan wanneer je wat kurkumapoeder aan je eten toevoegt. Gebruik een kurkuma supplement altijd in combinatie met zwarte peper wegens de sterke aanwijzingen voor een betere opname van curcumine.  

Health blog 3: spirulina 

Spirulina is een populair voedingssupplement, dat ook wel als 'superfood’ wordt omschreven. Het wordt gemaakt van cyanobacteriën, die toebehoren aan de blauwalg famillie. Nu zijn de meeste soorten blauwalg giftig, maar dat geldt niet voor spirulina.  
Aan spirulina worden veel gezondheidsvoordelen toegewezen. Zo zou het onder andere een ontgiftende en orgaan beschermende werking hebben.  
Berusten deze gezondheidsclaims op waarheid? Waar komt spirulina vandaan? En hoe wordt het gemaakt? Daar ga ik het in deze blog over hebben! 

Zoals ik in de intro al aangaf, wordt spirulina gemaakt van cyanobacteriën. Deze bacteriën groeien van nature in mineraalrijke zoutwatermeren. De grootste natuurlijke concentraties vind je in Mexico en Afrika. Spirulina als supplement wordt echter gekweekt. Voornamelijk in Aziatische landen en Amerika. Hiervoor gebruiken ze tanks met water. Spirulina wordt voornamelijk verkocht in pil- en poedervorm. Jaarlijks wordt er wereldwijd meer dan 3000 ton spirulina gekweekt. Spirulina is groen van kleur en rijk aan vitamines, mineralen, vetzuren, aminozuren en proteïnen. Het proteïne gehalte ligt zelfs tussen de 60 en 70 procent en het bevat alle essentiële aminozuren. Dit maakt het een uitermate geschikte toevoeging voor je herstel na een workout.  

Wat zegt de wetenschap over spirulina? 
De meeste bacteriën die toebehoren aan de blauwalg familie zijn giftig, spirulina is dat echter niet. Dit is uitvoerig onderzocht. Zo bleek dat zuivere spirulina geen gezondheidsrisico's heeft, ook niet in hoge doseringen. Spirulina blijkt in zijn natuurlijke omgeving zelfs een beschermende werking te hebben voor alles wat leeft. Zo biedt het vissen bescherming tegen sommige chemische stoffen die in meren door vervuiling worden aangetroffen.  
Hieronder een opsomming van gezondheidsvoordelen die zijn aangetoond: 

• Ontgiftende werking. 
  Spirulina is rijk aan chlorofyl (bladgroen). Chlorofyl heeft een ontgiftende werking op het lichaam. Zo is het onder andere effectief in het binden van zware metalen, om die vervolgens af te voeren.  
• Versterking immuunsysteem. 
  Spirulina bevat fycocyanine. Fycocyanine is een krachtige antioxidant die het immuunsysteem versterkt. Er zijn zelfs hints gevonden dat fycocyanine kan bijdragen in de strijd tegen verschillende soorten kanker. 
• Toepassingen bij bloedarmoede (anemie). 
  Bij bloedarmoede heb je niet genoeg rode bloedcellen, of hemoglobine in je bloed. Consumptie van spirulina verhoogt het hemoglobinegehalte in je bloed en heeft dus een positieve werking op bloedarmoede. 

• Een hoge voedingswaarde. 
  Over de voedingswaarde had ik het al kort, maar dit is misschien wel de belangrijkste reden wat spirulina zo gezond maakt. Zo is spirulina rijk aan vitamine A, C, E, K en de B vitamines B1, B2 en B6. Aan mineralen bevat het calcium, magnesium en ijzer. Het heeft een extreem hoog proteïne gehalte (tussen de 60 en 70 procent) en scoort daarmee het hoogste van alle voedingsmiddelen. Nog hoger dan bijvoorbeeld vlees en soja. Verder bevat het nog alle essentiële aminozuren en ook een aantal essentiële vetzuren. Dit maakt het een van de meest complete voedingsmiddelen die er bestaan!  

Zijn er dan helemaal geen risico's aan het gebruik van spirulina verbonden? Helaas zijn die er wel. Zuivere spirulina, ook in hoge dosseringen, biedt geen risico's. Echter blijkt in de praktijk dat veel spirulina supplementen niet zo zuiver zijn. In veel supplement zijn hoge concentraties van zware metalen zoals lood, kwik, en arseen aangetroffen. Als je een spirulina supplement wilt aanschaffen, doe dan goed onderzoek waar en op welke manier deze spirulina gekweekt is. Mijn advies is om een biologisch gekweekt supplement aan te schaffen om zeker te zijn van de zuiverheid.  

Health blog 4: Cacao 

Cacao, wie kent het niet. Een van ‘s werelds meest geliefde lekkernijen, chocolade, wordt onder andere van cacao gemaakt. Cacao is echter niet alleen lekker, maar het biedt ook vele gezondheidsvoordelen. Zowel mentaal als fysiek kan cacao een aanvulling zijn op je voedingsschema. Zo bevat het antioxidanten, mineralen en ook 'geluksstofjes’. Benieuwd naar wat voor goeds cacao nog meer voor je lichaam kan betekenen? En wat is cacao nou eigenlijk precies? Lees dan verder!  
 
Als we het hebben over ‘cacao’, bedoelen we eigenlijk ‘cacaopoeder’, of ‘cacaoboter’. Beide worden gemaakt van de cacaoboon. De ‘cacaoboon’ is eigenlijk geen boon, maar de pit van een vrucht die groeit aan de cacaoboom. De vrucht zelf is ook eetbaar, maar niet zo populair vanwege de zure/bittere smaak.  
Meer dan 5000 jaar geleden werd cacao al in Ecuador gebruikt. Ook oude volkeren zoals de Maya's en de Olmeken gebruikten cacao. Zij gebruikten het voornamelijk voor spirituele doeleinden. Vandaag de dag komt veruit de meeste cacao uit Afrikaanse landen zoals: Congo, Ghana en Ivoorkust.  
Er zijn meer dan 30 verschillende soorten cacaobonen, ieder met een eigen smaak.  
Het proces van boon naar cacao is behoorlijk arbeidsintensief. Nadat de bonen zijn geoogst, vindt er eerst een natuurlijke fermentatie plaats. Vervolgens worden de bonen gedroogd, gebroken en gezeefd. Net zo lang totdat je alleen de zogeheten 'nibs’ overhoudt. Een nib is in feite de kern van een cacaoboon. De nibs worden geroosterd en daarna vermalen totdat er een vloeibare, bruine stof genaamd cacaomassa ontstaat. Deze cacaomassa wordt vervolgens onder hogedruk uitgeperst, waardoor de eindproducten ontstaan: cacaopoeder en cacaoboter. 
 
Wat maakt cacao, en dan met name cacaopoeder, zo gezond? 

• Antioxidanten.  
  Cacao bevat zeer veel flavonoïden. Flavonoïden behoren tot de krachtigste antioxidanten die er bestaan. Zo hebben ze onder andere een kanker remmende werking en beschermen ze je lichaam van vrije radicalen.  
• Mineralen. 
  Cacao is zeer rijk aan mineralen. Het bevat onder andere: magnesium, ijzer, chromium, mangaan, zink, koper en selenium 
• Geluksstofjes. 
  Cacao bevat anandamide en fenylethylamine. Anandamide betekent 'geluk' in het Sanskriet en is een neurotransmitter. Het speelt een belangrijke rol bij allerlei processen zoals: pijn, depressie, geheugen en vruchtbaarheid.  
  Fenylethylamine is een lichaamseigen stof die wordt aangemaakt als mensen verliefd zijn.  
   

We kunnen dus concluderen dat cacao een goede aanvulling is op een gezonde levensstijl. 

Waar je wel op moet letten is dat je een rauw cacao supplement koopt. De cacao in chocolade (ook in pure en zelfs 99% pure chocolade) wordt verhit, waardoor veel voedingsstoffen verdwijnen.  
Kies dus voor een rauwe variant om optimaal gebruik te maken cacao! 

Healthblog 5: Glutamine. 

Glutamine is een populair supplement onder sporters. Het is een aminozuur en speelt een belangrijke rol bij onder andere je immuunsysteem. Maar waar dient glutamine nog meer voor en welk profijt kan je ervan hebben als sporter? Dat is waar we het in deze blog over gaan hebben! 

Glutamine is één van de twintig aminozuren. Aminozuren zijn de bouwstenen van proteïnen en dus zeer belangrijk. Glutamine behoort tot de niet-essentiële aminozuren. Dat wil zeggen dat je lichaam deze aminozuren zelf kan aanmaken en dus minder afhankelijk is van voeding om deze binnen te krijgen. 
Glutamine zit dus ook in voeding. Voorbeelden hiervan zijn: peulvruchten, spinazie, koolsoorten, vis, schelpdieren en rundvlees. Gemiddeld krijgt een persoon tussen 3-6 gram aan glutamine binnen door voeding. 
Een van de belangrijkste functies van glutamine in het lichaam is de rol die het speelt bij het immuunsysteem. Immuun cellen gebruiken glutamine als een soort energiebron. Ook in je darmen heeft glutamine een vergelijkbare werking en dient het als energiebron voor de cellen.  

Dan de grote vraag: ‘als je lichaam zelf glutamine kan aanmaken, waarom het dan als supplement gebruiken?’. 
Uit onderzoek is gebleken dat er situaties zijn waarin je lichaam meer glutamine nodig heeft dan het zelf kan aanmaken. Voorbeelden hiervan zijn: blessures, (brand)wonden, operaties en/of ziekte. Wat er dan kan gebeuren is dat je lichaam spiermassa afbreekt, om vervolgens glutamine uit de afgebroken proteïnen te onttrekken. Ook kan het immuunsysteem verzwakken omdat glutamine daar dus een belangrijke brandstof voor is. 
In deze gevallen heeft het gebruik van glutamine als supplement bewezen de hersteltijd te bevorderen. Denk hierbij aan kortere ziekenhuisopnames. 
Er zijn ook mensen met een lage natuurlijke productie van glutamine. Voor hen is het moeilijker om genoeg glutamine uit voeding te halen. In dat geval is een glutamine supplement dus ook aan te raden. 
Over bevordering van sportprestaties en/of spiergroei zijn ook meerdere studies uitgevoerd. De conclusies van die studies zijn dat het niet direct lijdt tot de opbouw van meer spiermassa en/of krachttoename. Er zijn echter wel aanwijzingen dat het herstelproces versnelt na training en dit zou indirect, op de lange termijn toch kunnen lijden tot spiermassa en kracht toename. Meer onderzoek kan hier in de toekomst hopelijk duidelijkheid in scheppen.  

Zijn er risico's gebonden aan het gebruik van glutamine als supplement? Bij het gebruik van meer dan 40 gram (!) per dag zijn er bijwerkingen vertoont zoals: misselijkheid, diarree en duizeligheid. Dit zijn echter extreem hoge dosseringen en bij verantwoord gebruik van glutamine zijn er geen gezondheidsrisico's. 

De conclusie is dat glutamine een belangrijke rol vervult binnen ons lichaam en dat er situaties zijn dat het zeker aan te raden is om het te gebruiken als supplement. Voor de bevordering van sportprestaties ontbreekt nog echt overtuigend bewijs, maar ik gebruik het zelf wel. De reden daarvan is dat er wel aanwijzingen zijn dat het je herstel na training kan bevorderen. Ik hoop dat meer onderzoek hier in de toekomst duidelijkheid over kan geven. Het is in ieder geval genoeg reden voor mij om het aan mijn shake toe te voegen!